13. Cumhurbaşkanlığı Seçimleri ile 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri için 14 Mayıs günü sandık başına gidiyoruz. Mevcut vekillerin yanı sıra yeni yüzler Ankara'ya gitmek için büyük bir yarışın içine girmeye başladı. Türk Siyasi hayatında milletvekili olmak her anlamda büyük önem taşıyor. Son başkanlık sistemiyle öneminde bir miktar azalma olsa da vekil seçilmek büyük prestij olarak görülüyor. Bu anlamda renkli milletvekilleri hep hafızalarda yer etti. Osman Bölükbaşı ve Kamer Genç buna en iyi iki örnek olarak karşımıza çıkıyor. Peki milletvekili nasıl olmalı? Hangi özellikleri taşımalı?
Milletvekili nasıl olmalı sorusuna 120 yıl önce döneminin önemli siyasi figürlerinden Mehmet Zeynel Abidin Efendi madde madde yazmış. İki dönem İttihat ve Terakki Partisi'nden milletvekili seçilen ve daha sonra Hürriyet ve İtilaf Partisi'ni kuran Zeynel Abidin Efendi, Meşrık-ı İrfan Gazetesi'nde milletvekili olma vasıflarını söyle sıralıyor:
- Milletvekili adayı, aday olacağı şehirde uzun süreli oturmuş, yaşamış olmalı, halkın mizacını iyi bilmeli. Bir şehirde oturmamış veya çıkıp gideli uzun zaman olmuş adamların bir kere iyi olup olmadığı bilinemez.
- Şehre yarayacak her türlü kanunu ve o şehir halkının saadetini icap edecek şeyleri düşünüp beğenmeye ve böyle bir araya toplamaya muktedir olmalıdır.
- Devletin şan ve şerefini düşünmeyecek kadar cahil olmamakla birlikte, sefih de (zevke düşkün) olmamalıdır. Çünkü, kendi malı kendine teslim edilemeyen sefih bir adama bu gibi vazife verilemez.
- Hükümetin kanunsuz ve haksız işlerini yüzüne beraber söylemek hususunda kimseden korkup çekinmez ve ölmekten bile kaçınmaz, dünya için kimseye müdane (minnet) etmez olmalıdır.
- Parayı görünce her şeye boyun eğecek kadar bağrı yufkalardan ve parayı çok sevenlerden olmamalıdır. Yoksa milletin menfaati zayii olmak ihtimali ziyadeleşir ve memleketi açık açık uçuruma sürükler.
- Memuriyetini muhafaza etmek ve başka bir menfaatini korumak için şuna buna yüzsuyu dökmüş (ağlamış), kendisine haksızlık edenlere göz kırpmış, kendisi haksızlık etmiş olmamalıdır.
- Rüşvet almış, para ile onun bunun hakkını satmış, mahvetmişlerden de olmamalıdır.
- Halk içerisinde zulmü, işkencesi olanlardan olmamalıdır.
- İki sözlü, ikiyüzlü adamlar da milletvekili olamaz.
- Milletvekilliği bittikten sonra kendini idare edecek bir işi veya zenginliği olmayanlar da aday gösterilmemeli. Çünkü, bu özellikleri olmayan kişiler hükümetin ayıbını örtüp boyun eğmeye mecbur kalırlar.”
Son cümle:" Milletvekili seçildiği şehrin özellikleri üzerinde taşımalı. İyi bir milletvekili, rahmetli Işılay Saygın gibi olmalı..."