Son zamanların en sıkıntılı konusu gıda fiyatlarındaki fahiş artış. Vatandaşları özellikle sebze ve meyve fiyatlarındaki yaşanan durum çok daha etkiliyor. Fiyat artışlarına gerekçe olarak döviz, hammadde, yem, gübre ve akaryakıta gelen zamlar gösterildi. Asıl sorumlu döviz, özeti ise dolar. Baş suçlu dolardaki artış olarak gösterildi bize. 10 liraya dayanan dolar yeni ekonomi yönetiminin aldığı kararlarla son olarak 7 liranın altına düştü. Ama pazar, market fiyatları düşmedi. Aksine bazı ürünlerde artış devam ediyor.
DOLAR DÜŞTÜ FİYATLAR NEDEN DÜŞMÜYOR?
Fiyat artışlarının baş aktörü dolar düştüğüne göre bizdeki fiyatlar neden aşağı inmiyor? Neden indirim yapılmıyor? Son günlerde haklı olarak vatandaş bu soruyu çevresine sormaya başladı. Herkes dövize endeksli indirimi arıyor. Dolar arttı diyerek gün içinde fiyatları anında yukarı çıkaranlar, dolar inince sessiz kalıyor. Kimse de bunun nedenini sorgulamıyor. Resmi bir müdahale de gelmiyor. Zammı yapanlar doların düştüğünü görmüyor, duymuyor, ilgi göstermiyor. Devletin bu konuya daha detaylı ilgi göstermesi gerekiyor. Vatandaşın beklentisi bu yönde. Stratejik önem arz eden hepimizin sofralarında yer alan ürünlerde firmalar ve şirketler bazında girişim ve denetim yapılması kaçınılmaz hale geliyor.
Tarımda çiftçi ürünü gerçek fiyatından satamamaktan şikayetçi. Tarlada 1 liradan satamadığı patates pazarda en az 3 lira. Aynı dertten süt ve et üreticisi de muzdarip. Kim kazanıyor? Sektördeki fiyatı belirleyen aracılar. Yani üreticiden alıp pazara dağıtan gruplar. Bir diğer deyişle fiyatı yükselten stokçular. Geçen yıl yaşadığımız soğan-patates fiyatları en canlı örneği.
Dolar fiyatlarına endeksli olan akaryakıt fiyatları hala zamlı. Benzin 7 liranın üstünde. Dolar 8.5 lirayken aynı fiyattı. Dolar 7 ve altını gördü ama benzin fiyatları yerinde kalmaya ısrar ediyor. Kimse de düşürmek istemiyor. Fiyatların yükselmesinin asıl nedeni bu durumda döviz olmuyor. Başka nedenler aramak gerekiyor.
Devlet temel gıda fiyatları konusunda müdahil olmalı. Serbest piyasa ve onun getirdiği rekabetçi ortam bugünlerde bizim market ve pazarlarda işlemiyor. Ayçiçek yağı üzerinden verilen örnekler bunu gösteriyor. Sektörde herkes kazanmalı buna itirazım yok. Kazanamadığı işte kimse çalışmaz. Ama geliri belli olan vatandaşı da kimse mağdur etmemeli.
Son cümle: “Gıda fiyatlarını yükselten dolar ateşi değil, daha fazla kazanma hırsı…”